Demir Çelik

Demir çelik sanayi en temel sanayi alanları arasında yer almaktadır. Temelde demirin karbon ile birleşmesiyle ortaya çıkan çelik için medeniyetin yapı taşlarından birisi demek yanlış olmaz.

Oldukça sert ve güçlü olan bu metal aynı zamanda oldukça esnektir. Bu özellikleri sayesinde etrafımızda gördüğümüz çoğu ürünün imalatında kullanılmaktadır.

Çelik imal eden firmalar kolay taşınması için çeliği düz çubuk hale getirilebilir. Kolay şekillendirilmesi isteniyorsa saç halinde imal edilir. Böyle üretilecek olan nesneye göre bükülüp, kaynaştırılıp, kesilerek basitçe şekillendirilebilir. İçinde ki karbon oranına göre çeliklerin özellikleri ve yapılarında değişiklik olur. Buna göre çelik farklı üretim teknikleri ile işlenebilir hale gelir. İmalat firmaları bu özelliklere göre çelik talebinde bulunurlar. Bu noktada demir çelik imalatının üst düzeyde bir teknolojiyi yansıttığını rahatlıkla ifade edebiliriz.

Çeliğin İmalat Aşamaları

Çeliğin üretimin demir ve kömür gerekli olduğundan öncelikle imalat fabrikalarına madenlerden çıkarılan demir ve kömür taşınır. Ardından kömür işlenerek kok haline getirilir ve demir tanecikli yapısı bozulmadan erime noktasına getirilir ve kömür ile kaynaştırılır. Bu noktadan sonra demir içinde ki cüruflardan arındırılır. Kükürdü temizlendikten sonra çelikhaneye gönderilir.

Burada sıvı demirin üzerine oksijen üflenerek içerisinde ki karbon oranı azaltılır ve sıvı çelik elde edilmiş olur. Bu noktadan sonra çeliğin işlenmesi aşamasına geçilir. Döküm tesislerinde çelik istenen ebatlara göre dökülür. Yassı ya da kütük şekline getirilen çelik eğer istenirse galvanizleme gibi farklı işlemlere tabi tutulabilir. Özellikle son zamanlarda demir çelik üretiminin çok daha nitelikli bir düzeyde yapıldığını ifade edebiliriz.

Ülkemizde Çeliğin Tarihi

Ülkemizde bulunan zengin demir ve kömür kaynakları sayesinde çelik üretimi de oldukça yüksektir. Bu nedenle üretimde birçok köklü firma bulmak mümkündür. Fakat 2015 yılına kadar üretimde ilk 10’da yer alan ülkemiz bu tarihten itibaren düşüşe geçmiş ve ithal eden ülke konumuna gelmiştir. Bunun sebeplerinden birisi dünya çapında demir çelik sektöründe daralma olmasıdır. Ayrıca Asya ülkelerinin sektörü zora sokacak hareketleri ve kalitesiz ürün satışlarının artması da bu duruma sebep olmuştur. Fakat ilerleyen dönemlerde çelik sektörünün yeniden yükselişe geçeceği ve çelik sektörüne gereken destek verilirse bu sektörün eski ihtişamlı günlerine döneceği düşünülmektedir.

Çelik Türleri Nelerdir?

Çelik kullanılacağı alana göre içerisine farklı metaller karıştırılan bir tür alaşımdır. İçine katılan maddelere ve işlenmesine göre çeliğin özellikleri de değişir. Çevre koşullarına dayanması istenen çelikler demir ile kromun veya nikel birleştirilmesiyle oluşturulur. Böylece paslanma ihtimali düşük ama özelliklerini kaybetmemiş bir malzeme elde edilir. Çeliğin dayanıklı olması ve kolayca keskin hale getirilmesi isteniyorsa farklı çelik çeşitleri bir arada kullanılır. Böylece hem kozmetik olarak güzel duran hem de dayanıklı bir demir çelik elde edilmiş olur. Bunlar dışında Hindistan da üretilen wooltz çeliği, manyetik çelik gibi farklı türlerde bulunmaktadır.